سنتز زئولیت y، مطالعه آلومینیوم های ساختاری و خارج ساختاری و استفاده از آن به عنوان حسگر الکتروشیمیایی در بررسی های ترمودینامیکی

زئولیت y کاربردهای بسیار زیادی در صنایع از جمله به عنوان کاتالیزورهای اسیدی چند منظوره در انواع واکنش¬های شیمیایی و پتروشیمیایی و همچنین به عنوان حسگرهای الکتروشیمیایی دارد. کار حاضر در دو بخش انجام گرفت. در بخش اول کاربرد کاتالیزوری و در بخش دوم کاربرد الکتروشیمیایی زئولیت y مورد مطالعه قرار گرفت. نسبت si/al زئولیت¬ها که در فعالیت کاتالیتیکی آنها نقش مهمی ایفا می¬کند در مورد زئولیت y مقداری کوچک است و با توجه به اینکه امکان سنتز آن با نسبت¬های si/al بالا وجود ندارد، فرآیند¬های پس از سنتز در بهبود خواص کاتالیتیکی آن بسیار حائز اهمیت است. آلومینیوم¬زدایی یکی از مهمترین این فرآیندهاست. در کار حاضر امواج فراصوت در کنار عامل کی¬لیت¬ساز استیل¬استون برای خروج اتم¬های آلومینیوم از مقرهایشان در ساختار زئولیت y بکار رفت. نتایج ما نشان می¬دهد امواج فراصوت در کنار عامل استخراج آلومینیوم¬زدایی را بهبود می¬بخشد. آلومینیوم¬زدایی نسبت si/al را در ساختار زئولیت y بخصوص فرم اسیدی آن بسیلر افزایش می¬دهد. این روش جدید، آلومینیوم¬زدایی را تسریع و تسهیل کرده و انجام آن در شرایطی بسیار ساده و در زمانی کوتاه امکانپذیر می¬شود. در بخش دوم کار حاضر زئولیت y به عنوان یونوفور یون¬گزین سدیم در بررسی ترمودینامیکی سامانه¬ی (سدیم کلرید + آب + گلیسرول) بر اساس روش پتانسیومتری مورد استفاده قرار گرفت. بررسی ترمودینامیکی سامانه¬ی فوق در سری¬های مختلف مخلوط حلال آب-گلیسرول شامل 0، 5، 10، 20 و 30 درصد جرمی از گلیسرول در محدوده¬ی قدرت یونی 01/0 تا 3 مولال در یک سل گالوانی دارای الکترودهای یون¬گزین سدیم و نقره-نقره کلرید در دمای 15/298 درجه¬ی کلوین انجام شد. معادله¬ی دبای-هوکل توسعه یافته و مدل برهمکنش یونی پیتزر برای همبستگی نتایج تجربی و محاسبه¬ی ضرایب فعالیت استفاده شد. همچنین مقادیر ضرایب اسمزی، انرژی آزاد گیبس اضافی و فعالیت حلال به علاوه پارامترهای برهمکنش یونی پیتزر (0? 1? ، وc?) برای هر سری از سامانه¬های تحت بررسی محاسبه شد. از پراش پرتو ایکس (xrd)، سنجشگر مساحت سطح (bet)، اسپکتروفوتومتر تبدیل فوریه زیر قرمز (ftir)، دستگاه آنالیز عنصری (edx) و عکس¬برداری الکترونی پویشی (sem) برای بررسی نمونه ها استفاده شد